7. Bestuur en algemene ondersteuning

Het Beuningse bestuur (bestaande uit raad commissies/college van B en W) en de ambtelijke organisatie maken onderdeel uit van het programma Bestuur en algemene ondersteuning. Ook het financiële beleid maakt onderdeel uit van dit programma. De gemeentelijke inkomsten zoals de algemene uitkering uit het gemeentefonds en de gemeentelijke belastingen zijn verwerkt in dit programma.

In dit programma staan ook de personele en materiële overhead, zoals automatisering, gemeentehuis en de gemeentewerf, diverse stelposten, stortingen aan en onttrekkingen uit de reserves en de post onvoorzien voor onverwachte noodzakelijke (kleine) uitgaven.

Bestuur
De gemeenteraad van Beuningen blijft ook in de raadsperiode 2022-2026 werken aan het versterken van de drie belangrijke taken die de gemeenteraad heeft; de volksvertegenwoordigende, de kaderstellende en de controlerende rol.

Het gemeentebestuur sluit aan op wat er in de omgeving is en gebeurt, in verbinding met inwoners, met de leefomgeving en met het bedrijfsleven.
We werken met verbinding en vertrouwen als belangrijkste principes voor ons denken en vooral ook ons doen. Onze kernwaarden zijn: Verbinding, betrokkenheid en een mooi plekje. We blijven ons inzetten om de zichtbaarheid en toegankelijkheid van het gemeentebestuur te vergroten. We investeren in zorgvuldige en tijdige communicatie over onze activiteiten. Onze blik ligt buiten het gemeentehuis en we zijn dichtbij onze inwoners, bedrijven en andere partners. We staan we voor integer bestuur, respectvolle bejegening en een inclusieve benadering. We investeren in ontmoetingen.

Algemene uitkering
Gemeenten beschikken over verschillende inkomstenbronnen om de uitgaven voor hun taken te financieren. Eén van de belangrijkste inkomstenbronnen voor gemeente Beuningen is de algemene uitkering uit het Gemeentefonds.
De huidige stand van de uitkering uit het gemeentefonds is berekend op basis van de laatst bekende gegevens en dat is de meicirculaire 2023. De meicirculaire is gebaseerd op de voorjaarsbesluitvorming van het Rijk. Deze circulaire informeert de gemeente over de omvang en verdeling van de algemene-, de integratie- en de decentralisatie-uitkeringen uit het gemeentefonds voor de jaren 2023 en verder.

Meicirculaire 2023
Meerjarig, 2024 en verder, is het effect van de circulaire positief voor het begrotingsresultaat van de gemeente Beuningen.
Hieronder ziet u de jaarlijkse stijging van de Algemene Uitkering (AU) vanaf 2023 ten opzichte van de laatste doorrekening (decembercirculaire 2022).

Het overzicht laat een jaarlijkse toename zien van de algemene uitkering. In 2026 ziet u dat de toename een stuk verminderd ten opzichte van voorgaande jaren. Dit wordt ook wel de ‘ravijnperiode’ genoemd. Het kabinet heeft in het Regeerakkoord het accres van het gemeentefonds vanaf 2026 fors verlaagd ten opzichte van de jaren ervoor, met als reden dat er vanaf 2027 over te willen stappen naar een andere financieringssystematiek voor de gemeenten.
De landelijke inschatting is dat het rijksbudget voor de gemeenten tot en met 2025 toereikend is. Cruciaal worden de laatste twee jaar van de meerjarenbegroting: 2026 en 2027.

De raming van de daling van rijksinkomsten in 2026 (€ 46.759.000)  ten opzichte van 2025 (49.471.000) is voor Beuningen € 2.7 miljoen. Dit betekent ruim € 100 per inwoner dat we in 2026 minder gaan ontvangen ten opzichte van 2025.
In deze raming van de daling zit ook het negatieve effect van de nieuwe verdeling per 2023 verdisconteerd. Van het herverdeeleffect wordt gemeente Beuningen gedeeltelijk gecompenseerd door een suppletie-uitkering nieuwe verdeling.  Echter ongeveer € 600.000 structureel moet door de gemeente Beuningen zelf gedragen worden.

Nieuwe Financieringssystematiek
In het coalitieakkoord is besloten om voor de wijziging in het financieringssystematiek, het accres vanaf 2027 niet langer te koppelen aan de ontwikkeling van de rijksuitgaven (samen trap op en samen trap af). Voor 2027 en verder is het accres gesplitst in een vaststaand volumedeel en een loon- en prijsdeel dat per circulaire wordt geactualiseerd op basis van de laatste inzichten van het CPB over de loon- en prijsontwikkeling. Het kabinet heeft besloten dat het gemeentefonds vanaf 2027 geïndexeerd worden op basis van de ontwikkeling van het bruto binnenlands product (bbp).
Door de invoering van de nieuwe financieringssystematiek heeft het kabinet besloten aanvullend 1 miljard voor gemeente beschikbaar te stellen vanaf 2026. Dit betekent voor Beuningen ongeveer € 1.100.000. Deze bedragen voor 2026 en verder zijn verwerkt in bovenstaande tabel.

Jeugdzorg
In juni 2023 is Hervormingsagenda Jeugd vastgesteld. Deze agenda heeft als doel knelpunten in de jeugdzorg structureel aan te pakken. Een ander doel is het jeugdzorgstelstel financieel houdbaar te maken voor de toekomst. Dit is nodig om ook voor de toekomst te kunnen blijven borgen dat de meest kwetsbare jongeren de zorg kunnen blijven krijgen die nodig is. Gemeenten (VNG) en het Rijk hebben hiertoe afspraken gemaakt over het financiële kader tot 2028.
Er blijven zorgen, voornamelijk over de zeer forse bezuinigingen die worden ingeboekt. Voor de jaren 2025 en 2026 gaat het om een besparing van 500 miljoen en vanaf 2027 structureel om 511 miljoen.
In de meicirculaire 2023 zijn voor 2024 (€ 1.654.000) en 2025 (€1.053.000) de middelen Jeugdzorg beschikbaar gesteld.
Voor de jaren 2026 en verder zijn de middelen nog gereserveerd. Nu door vaststelling van de agenda worden de gereserveerde middelen waarschijnlijk bij de septembercirculaire 2023 toegevoegd aan de algemene uitkering. Voor de jaren 2026 en verder moet er rekening gehouden worden met de voorgenomen besparingen van het rijk.

Stelposten

Stelpost financieringssystematiek deel BCF
Bij de septembercirculaire 2023, wordt van het structurele bedrag van 1 miljard nog een deel in het BTW-compensatiefonds (BCF) gestort. De schatting is dat hierdoor per saldo via de algemene uitkering € 924 miljoen beschikbaar blijft en € 76 miljoen aan het BTW-compensatiefonds wordt toegevoegd. De 1 miljard (€ 1.130.000) is reeds toegevoegd aan de algemene uitkering. De kans is dus groot dat de 76 miljoen weer wordt onttrokken. Dit betekent voor gemeente Beuningen € 87.000. Vandaar dat deze als negatieve stelpost is opgenomen.

Stelpost extra rijksmiddelen Jeugdzorg vanaf 2026
De rijksbijdrage jeugdzorg voor 2024 en 2025 zijn toegevoegd aan de algemene uitkering. Voor 2026 wordt een stelpost van 100% opgenomen. Voor 2027 en 2028 hanteren we voorlopig nog een stelpost van 75% van het gemeentelijk aandeel.